Door Lizet de Blecourt

Chatbot ChatGPT is heel populair. Veel mensen zijn enthousiast over de mogelijkheden van de kunstmatige intelligentie tool, maar anderen maken zich ook zorgen. Rijksuniversiteit Groningen is opzoek naar manieren om met de ontwikkeling om te gaan. 

“Het is te vergelijken met de verwondering over het internet, het is disruptief, het verstoort de bestaande orde”, zegt Bart Brouwers, hoogleraar Journalistiek en Media Studies aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). En dat is volgens hem alleen maar goed.

Je kon er de afgelopen maanden eigenlijk niet omheen: ChatGPT. In talkshows, kranten en op het internet wordt uitgebreid gesproken over de mogelijkheden en de risico’s van de chatbot. Kunstmatige intelligentie (AI) bedrijf OpenAI lanceerde de gratis tool in november van afgelopen jaar en het wordt sindsdien door miljoenen mensen gebruikt. ChatGPT heeft geleerd om taal te lezen, begrijpen en te produceren door middel van kunstmatige intelligentie. Het is daardoor mogelijk om “gesprekken” met de bot te voeren en hem opdrachten te geven. OpenAI is al jaren bezig om tools zoals ChatGPT te ontwikkelen. Toch is ChatGPT de eerste ontwikkeling die bij het grote publiek is aangeslagen. 

De taalkundige vaardigheden van ChatGPT maken het mogelijk om schoolopdrachten door de tool te laten maken. “Je kunt er op heel veel manieren misbruik van maken, het wordt voor een leek heel lastig om echt van onecht te onderscheiden” legt Brouwers uit. 

Het is voor universiteiten dus zaak om hun beleid op de komst van ChatGPT aan te passen. “We voeren daar intern veel discussies over, hoe we dat concreet gaan doen” aldus de woordvoerder van de RUG. Alle elf faculteiten van de universiteit hebben daar weer en andere kijk op, dat maakt het lastig om overkoepelende beslissingen te maken, legt ze uit. De RUG beseft daarbij wel dat ChatGPT niet meer kan worden weggedacht uit het onderwijs. “Toen ik klein was hadden we een rekenmachine, en nu heb je AI”, zo stelt de woordvoerder. 

Volgens Brouwers is het belangrijk dat leerlingen worden gestimuleerd om met ChatGPT te experimenteren. “De hang naar traditie in het onderwijs is vrij sterk. Dat is soms echt een blok aan je been”, vindt hij. De universiteit zou juist het nieuwe moeten ontdekken. Daarbij is het niet erg als studenten bewust over de lijntjes gaan. Zo lang dat op een eerlijke en transparante manier gaat, is dat volgens Brouwers eerder positief dan negatief. 

Een student* aan de RUG denkt daar hetzelfde over. Hij laat ChatGPT niet volledige opdrachten maken maar gebruikt de tool als extra hulpmiddel om zijn schoolwerk mee te verbeteren. “Ik stuur een bepaalde vraag in en het gegenereerde antwoord wat daarop komt pas ik aan, of dat laat ik ChatGPT doen. Dan voeg ik meer informatie toe aan mijn gegeven opdracht waardoor het antwoord steeds beter wordt”, legt hij uit. 

De student let er wel op dat hij de door ChatGPT gegenereerde antwoorden niet letterlijk overneemt. Het is namelijk onduidelijk wat voor regels de universiteit heeft rondom het gebruiken van kunstmatige intelligentie. Daarom wil hij ook niet met zijn volledige naam in dit artikel, zodat zijn werk hierna niet opeens als plagiaat wordt aangemerkt. 

Echt bang hoeft de student op dit moment niet te zijn, de universiteit heeft namelijk nog geen concrete stappen genomen tegen het gebruik van ChatGPT. Er zijn verschillende software op de markt die teksten geschreven door kunstmatige intelligentie zouden herkennen, toch investeert de universiteit daar nog niet in. “Het is echt een kat-en-muis-spel, ChatGPT ontwikkelt zich zo snel, volgende week kan de software weer achterhaald zijn”, legt de woordvoerder uit. 

Als het aan Brouwers ligt zou de RUG niet alleen moeten nadenken over software dat kunstmatige intelligentie kan opsporen, maar ook juist over tools als ChatGPT en hoe ze deze zouden kunnen perfectioneren voor het onderwijs. “Er is nu een deur opengegooid. Ik zou zeggen: Geachte wetenschap, doe daar iets mee”.  

*De volledige naam van de student is bekend bij de redactie