Sláinte: Happy St. Patricksday in Groningen

Groen, groen, nog meer groen. Buiten vragen Nederlandse studenten zich af: “Wat zou daar zijn?” Iedereen kijkt om vanwege de grote drukte in de Oosterstraat in Groningen. Het bruin café O’Malley’s staat tjokvol met mensen en iedereen die niet binnenkomt, staat buiten een biertje te drinken. Bij elkaar ongeveer 150 man. “Misschien is het vandaag wel St. Patricksday?”, vragen omstanders zich af.

En dat klopt. St. Patricksday is een nationale feestdag in Ierland. 17 maart staat in het teken van deze man, de Ierse variant van Sinterklaas: Sint Patrick. In Groningen vieren Ieren, Engelsen en Nederlanders deze feestdag met elkaar. Ze dansen, zingen en drinken.

Alle Ieren in de kroeg weten precies wie hij is: een beschermheilige uit de vijfde eeuw. Het verhaal luidt dat hij alle slangen uit Ierland eigenhandig had weggedreven. Ook was hij een prediker van het Christendom. Vroeger gingen mensen in de ochtend naar de kerk. Later in de avond kon het dansen en drinken beginnen. Het feest heeft een religieus tintje, maar: ‘’Het is nu voornamelijk een vrije dag voor Ierse mensen om te drinken’’, vertelt de Ierse James. ‘’Hoe de Nederlanders koningsdag vieren, zo vieren wij St. Patrickday.’’

James Lonergan (24) gaat vandaag op kroegentocht langs alle plekken waar ze Guinness schenken en begint bij de typisch Ierse kroeg O’Malley’s. Hij is geboren in Dublin en opgegroeid in een klein dorpje genaamd Tullow, onder Dublin. Nu is hij een barman bij een andere Ierse kroeg in Groningen.

In O’Malley’s hangen vlaggetjes met Guinness erop, hét Ierse biertje. De stoelen en tafels zijn aan de kant geschoven. Van de inrichting krijg je een beetje een huiskamergevoel. Er hangen schilderijtjes, foto’s en muurlampen. Veel bruin. Met vandaag wat extra groen. Door de speakers klinken vrolijke tonen met bellen, doedelzakgeluiden en een fluit. De geur van bier, frituur en een beetje zweet ruik je zelfs buiten.

James krijgt een appje van zijn college Rachel Vallely (19): ‘’Beter draag je wel groen, ik zie er letterlijk uit als Kermit.’’ Zelf gaat hij zich zo omkleden. In zijn tas zit een groene trui, groene bril, groene hoed en een Ierse vlag. Het is half twee in de middag. James is een van de eerste gasten, maar langzamerhand druppelen meer mensen binnen, en druppelt de Guinness-tap, met donker stroperig bier door. De zachte, bijna gelige schuimlaag komt langzaam boven. Dat is typerend voor Guinness-bier, het duurt een halve minuut voordat de schuimlaag mooi bovenin zit, een halve centimeter lang. Het normale Grolsch-bier verliest vandaag zijn goudgele kleur. Door middel van een druppeltje kleurstof is het bier vandaag groen. De glazen klinken: ‘Sláinte’. Het is Gaelisch voor proost.

Ierland pakt altijd groots uit met St. Patrickday: er zijn grote wagenparades, iedereen draagt groen, iedereen drinkt Guinness, en iedereen gaat door tot ze écht niet meer kunnen. Rachel vindt het fijn om zoveel Ieren bij elkaar te zien in Groningen. ‘’Maar ik mis op zo’n dag als vandaag thuis enorm.’’

Laat in de avond is het piekmoment, de kroeg puilt uit door de mensen met grote groene hoeden op. Alle Ierse feestgangers die er zijn, weten wie Sint Patrick is en kunnen de hele geschiedenis daaromheen vertellen. Geen uitzondering. James zegt dat makkelijk verklaarbaar is: op Ierse basisscholen is het verplicht om godsdienst te volgen: ‘’Het maakt niet uit of je in God gelooft of wat dan ook. Iedereen weet wie St. Patrick is.’’

Een bebaarde man achter de bar is verkleed als een leprechaun, een elf uit de Ierse folklore. Ze tappen alsof hun leven er vanaf hangt. Maatregelen zijn nodig want sommigen werken al een halve dag zonder pauze. Het personeel drinkt gezamenlijk een blik Monster Energy. En weer door.

De Ieren spreken vol lof over hun land en de open mensen, ze zijn een trots volk. Veel Ieren halen aan hoe ze ooit moesten vechten voor hun vrijheid. Vroeger was Ierland in handen van Engeland. Een Ierse vrouw fluistert: ”Ik ben hier met iemand uit Engeland. We kunnen prima met elkaar omgaan, maar toch, ze is Engels.” Of alle Ieren de Engelsen verafschuwen? James: ‘’Nee, mijn schoonmoeder komt uit Manchester! En ik ben fan van Manchester United!”

De barvrouw komt uit Engeland. Of ze vandaag Irish for a day is? ‘’Definitely, also Irish for pay’’, zegt ze lachend.

Er zijn ook Nederlanders die zich profileren als Irish for a day. In plaats van sláinte en cheers, klinken glazen ook onder het mom van gewoon ‘proost’. Of ze weten wat ze vieren? En waarom? Dat weet bijna geen enkele Nederlander in de kroeg. Op apotheker Hugo de Leeuw na: ‘’Het gaat volgens mij over een heilige Ier.’’

James denkt dat het een groot feest in Nederland kan worden, maar dat het nu nog te weinig gepromoot wordt. Er wonen ruim 11.000 Ieren in Nederland. James zou het dopevinden als er ooit in Groningen een grote groene parade zou rijden voor St. Patricksday en iedereen in een geruit blauwe rok met doedelzak op straat pareert. Hij is verrast dat het nog nooit georganiseerd, terwijl veel Ieren in Groningen studeren en er relatief veel Ierse kroegen zijn in Groningen. Drie stuks.

Tom Janssen, de Nederlandse bedrijfsleider van O’Malley’s is altijd heel blij met de Ierse feestdag: het is verreweg de drukste dag van het jaar. ‘’St. Patricksday zit in ons DNA,’’ vertelt hij tijdens zijn korte rookpauze. Of je het kan vergelijken met Sinterklaas? ‘’Nee, het is een stuk minder racistisch,’’ zegt de bedrijfsleider lachend.

In de nacht strompelen steeds meer mensen terug naar huis. Er vallen verassend veel glazen per ongeluk of niet per ongeluk op de grond. Inmiddels is het ook geen St. Patricksday meer. James: ”It was a crack.’

Eén reactie

Geef een reactie