De plannen voor de aanleg van nieuwe windmolenparken op de Noordzee bieden kansen voor waterstofproductie. Waterstof kan worden ingezet als alternatief voor aardgas, legt Prof. Dr. Paolo Pescarmona van de Rijksuniversiteit Groningen uit. 

Door Nena Veenstra

De windturbine ontwikkelaars zijn slechts één van de onderdelen van het grotere plan. De financiering van het plan komt voor een klein deel uit het Klimaatfonds van de Rijksoverheid, staat in de Kamerbrief van minister Rob Jetten, namelijk 1,69 miljard euro. De rest van het geld komt van de ontwikkelaars van de windparken. “Een windpark is dan geen publiek eigendom. Degene die energie opwekt investeert daarin, en heeft daar dan de risico’s van. Netbeheerder TenneT investeert in de infrastructuur,” aldus Craens. 

Angst voor verzilting

En die infrastructuur, die behelst nogal wat. Er moet rekening gehouden worden met de scheepvaart, met de dieren die leven in en om de Noordzee, en transmissienetbeheerder TenneT moet de stroom van zee nog vervoeren naar het land, staat in de Kamerbrief. De kabels van Tennet gaan onder andere door Groningen. De Rijksoverheid heeft daar de controle over, maar de provincie mag wel advies geven. Dat advies luidt: niet door de polder, het liefst wel door het oosten en denk om de landbouwgrond. 

De boeren maken zich al druk, aldus Erik Jan Bennema, woordvoerder Financiën en Energie bij de provincie Groningen. “Er is angst voor verzilting.” Groningen heeft namelijk een zoetwaterlens, dat wil zeggen dat een bel van zoet grondwater wordt omringd door zout water. “Ze zijn bang dat we dat gaan doorbreken met die kabels.” Dan zou het zoete grondwater zich vermengen met het zoute water, en dat is niet goed voor de landbouw.

Waterstof

De grotere hoeveelheid elektriciteit, die wordt geproduceerd door de nieuwe windmolens, gaat onder andere worden ingezet voor het produceren van groene waterstof. Op die manier kan elektriciteit als het ware worden opgeslagen, terwijl elektriciteit niet voor altijd opgeslagen blijft in bijvoorbeeld een batterij. Prof. Dr. Paolo Pescarmona van de Rijksuniversiteit Groningen legt uit: “Die elektriciteit gebruiken we om water te splitsen en om waterstof en zuurstof te genereren.” In waterstof zit veel potentiële energie. “Bij de reactie tussen waterstof en zuurstof komt veel energie vrij, maar als je waterstof apart houdt, kan het heel lang meegaan zonder dat het energie verliest.” 

Eenmaal geproduceerd kan waterstof ingezet worden als vervanging voor andere brandstoffen, zoals aardgas en benzine. Zo kun je het gebruiken om op te koken, je huis mee te verwarmen, of om je auto mee vol te tanken. Op die manier kun je elektrisch rijden, zonder je accu langdurig op te hoeven laden, vertelt Prof. Dr. Pescarmona. “En dan heb je water als uitstoot.”

De technieken voor het produceren van waterstof zijn niet nieuw. Ze bestaan zelfs al honderd jaar, zegt Prof. Dr. Pescarmona. Het probleem is dat de manier waarop nu waterstof gemaakt wordt, gebeurd door een proces waar veel CO₂ bij vrij komt – en dat het vijf keer zo duur is als aardgas. “Maar nu is er veel interesse omdat mensen weten dat we niet verder kunnen gaan op deze manier. Niet alleen vanwege geopolitieke problemen, maar ook het klimaat.” Zoals Erik Jan Bennema zegt: “Je hebt alternatieve energiebronnen nodig, om van het Russische en Groningse gas af te komen.” Daarom werkt de wetenschap er hard aan om waterstofproductie zo betaalbaar en duurzaam mogelijk te maken. De aanleg van nieuwe windmolens helpt daarbij.