door: Lara en Warner van der Louw

De Groninger Congres Alliantie (GCA) gaat volgende week met de gemeente om tafel om meer subsidie te krijgen voor de komende tien jaar. Met dit geld willen ze extra congressen naar Groningen halen. Tot de Max blikt vooruit met GCA-voorzitter Willem de Kok.

Groningen – MartiniPlaza in Groningen is nog uitgestorven leeg wanneer directeur Willem de Kok (66) ons hartelijk ontvangt met een boks. We worden begeleid naar de ruime vergaderzaal, met een traditionele ovalen vergadertafel, en krijgen een watertje uit de minibar. We zijn hier alleen niet om te praten over MartiniPlaza, maar over een ander project van De Kok: de Groninger Congres Alliantie, waarvan De Kok voorzitter is.

Volgende week wordt een spannende week voor de Groninger congresindustrie. Dan beginnen namelijk de gesprekken tussen de Groninger Congres Alliantie (GCA) en de gemeente. De GCA is een in 2017 ontstane samenwerking van Het Groningen Congres Bureau, Marketing Groningen, Stichting Hoteloverleg Groningen, MartiniPlaza en Groningen Airport Eelde. De inzet van het overleg is de bijna vier ton aan subsidiegeld van de gemeente die de Groninger Congres Academie op jaarbasis hoopt binnen te slepen voor de komende tien jaar. ‘Groningen is een prachtige congresstad, maar er zijn hier maar relatief weinig congressen.’

De congressen die momenteel in de stad plaatsvinden zijn veelal wetenschappelijke congressen, vaak georganiseerd door de universiteit. ‘Op die markt doet Groningen het best goed, maar op de zakelijke markt gebeurt er niets,’ vertelt De Kok. Hij somt op waar hij kansen ziet: ‘Je hebt hier veel landbouw, dus een groot landbouwcongres zou hier logisch zijn. Groningen is ook voorloper op het gebied van waterstof, dus een waterstofcongres zou je hier ook goed kunnen organiseren. Of healthy aging, daar hebben we ook een bijzondere positie in.’

De bedoeling van de Groninger Congres Alliantie is om per jaar vijf tot tien extra congressen naar Groningen te halen. Dit is niet zomaar gedaan. ‘Dat kan wel vijf jaar duren. Daarom zeg ik ook altijd dat we nu moeten beginnen’ zegt De Kok

Groningen gaat de concurrentie aan met andere steden: ‘Het is niet zo dat die markt vergroot. Je moet die markt zien als een taart die te verdelen is. Wij moeten kijken of we daar als Groningen een grotere taartpunt uit kunnen snijden,’ zegt De Kok. 

Na de oprichting in 2017 duurde het twee jaar voordat de Groninger Congres Alliantie actief aan de slag kon. In die tijd kon de GCA elk jaar rekenen op dertigduizend euro van de gemeente. Vanuit de provincie ontving het eenmalig 180 duizend euro. Vanuit de deelnemende commerciële partners kreeg het een halve ton. Dit geld is gebruikt voor de opstart, een medewerker en een website. Verder is het onduidelijk waar dit geld aan is uitgegeven. Tijdens de coronacrisis is de congreswereld stil komen te liggen en stokte de acquisitie.

Een actieve promotie om congressen naar een stad te halen is niet ongewoon. Veel steden in Nederland doen dit en gemeenten betalen er ook flink aan mee. De Kok: ‘Rotterdam krijgt geloof ik drie miljoen per jaar aan subsidie van de gemeente.’ Gemeentes betalen congresbureaus met een acquisitietaak in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag jaarlijks miljoenen euro’s. In Utrecht krijgt het congresbureau jaarlijks 230 duizend euro. De partij die in Maastricht congressen binnenhaalt ontvangt 285 duizend euro op jaarbasis vanuit de gemeente. 

In het Noorden ligt dit anders. ‘Zo veel geld hebben wij niet,’ zegt De Kok over de huidige subsidies. De Groninger Congres Alliantie is pas sinds vorige week weer actief de stad aan het promoten in de congreswereld. Om echt los te kunnen, heeft GCA een half miljoen euro per jaar nodig.  ‘We denken dat minimaal driekwart hiervan van de gemeente moet komen. De gesprekken verlopen goed, al zal het wel enige moeite kosten om zo’n groot bedrag binnen te halen,’ vertelt een realistische De Kok.

Na een dip door de coronapandemie zal de congresmarkt in Groningen in 2025 weer op het oude niveau zijn, zijn de verwachtingen van adviesbureau BRO. Zij deden onderzoek naar de opbrengsten en kosten van congressen in Groningen in opdracht van de gemeente en de GCA. De verwachting is dat er ongeveer 75 congressen per jaar zullen plaatsvinden, met elk een gemiddeld aantal bezoekers van 550 tot zeshonderd mensen. Hier wil de Groningse Congres Alliantie dus op termijn vijf tot tien congressen aan toevoegen.

Mocht het inderdaad lukken om meer grote congressen naar Groningen te halen, dan levert dat de stad ook wat op, legt universitair hoofddocent economische geografie Sierdjan Koster uit: ‘Er is zeker een economische spin-off te verwachten. Er komen veel mensen op af en die geven allemaal geld uit.’

Het Nederlands Bureau voor Toerisme liet in 2004 uitrekenen hoeveel een congresbezoeker een stad oplevert. Volgens het onderzoek geeft een gemiddelde congresbezoeker 344 euro per dag uit, waarvan ongeveer 68% terecht komt in de lokale economie van de stad waar het congres plaatsvindt, wat neerkomt op 233 euro per bezoeker per dag. Hoewel deze cijfers meer dan vijftien jaar oud zijn, heeft ook BRO in 2021 een bedrag van 325-375 euro per dag per bezoeker aangehouden. Het adviesbureau is niet expliciet over welk gedeelte hiervan in de lokale economie terecht komt. 

Voor Groningen verwacht adviesbureau BRO dat congresgangers gemiddeld anderhalf à twee dagen verblijven in de stad. Kleine rekensom: als het de GCA lukt om vijf extra congressen naar Groningen te halen, met een gemiddeld bezoekersaantal van 550 mensen die 1,75 dag blijven en per dag 233 euro uitgeven in de stad, levert dit Groningen jaarlijks 1,1 miljoen euro op.

De Kok noemt daarnaast nog zogeheten indirecte spin-off: ‘Ik ben zelf wel eens op congressen geweest in steden waarvan ik dacht “wat een leuke stad, hier wil ik nog een keer met mijn gezin naartoe.’’ Ook dit kan zeker invloed hebben meent Koster: ‘Er zit een promotie-element in voor een stad, maar dit is moeilijker te meten.’

Is het voor een relatief kleine stad als Groningen wel realistisch om per jaar zoveel extra congressen te organiseren? Volgens De Kok kan de stad het aan, door goede infrastructuur en verschillende locaties die verschillende groepsgroottes kunnen ontvangen. Koster is voorzichtiger: ‘Daar zit ik een beetje op de wip,’ vertelt hij. ‘Groningen kan op dit moment een bezoekersaantal van duizend mensen net aan. Daarboven wordt het lastig.’ Hij benoemt met name de moeilijkheid om zoveel mensen tegelijk in de Groningse hotels kwijt te kunnen. ‘Aan de andere kant, de hotelcapaciteit is behoorlijk omhoog gegaan de afgelopen jaren,’ relativeert hij, ‘zo heb je nu ook Apollo [thans Leonardo Hotel, red.] en het Market Hotel. Ik denk daarom dat het wel een goed moment is om het te proberen voor Groningen.’

De Groninger Congres Alliantie (GCA) is in 2017 opgericht na initiatief van MartiniPlaza-directeur Willem de Kok. Bij de GCA zijn aangesloten: Het Groningen Congres Bureau, Marketing Groningen, Stichting Hoteloverleg Groningen, MartiniPlaza en Groningen Airport Eelde. De Gemeente Groningen en de Provincie Groningen steunen het project. Voor het binnenhalen van grote, internationale congressen heeft het GCA nog een nieuw platform opgericht: Groningen Conventions. Hier werken ook kennisinstituten als de RUG en de Hanze aan mee. Groningen Conventions is tevens het ‘merk’ waarmee naar buiten wordt getreden.