Door: Geert Douwe de Vries
[googlemaps https://www.google.com/maps/d/u/0/embed?mid=1-YlAIyyt4ookWU5wlVUN483bTTHTYvw&ehbc=2E312F&w=640&h=480]
Door heel Groningen organiseren middelbare scholen deze week open dagen. Dit is de periode voor achtstegroepers om een school te kiezen. Een groot thema is deze keer een eventueel verbod op mobieltjes in de klas. De discussie wordt in de politiek, de leraren- en de huiskamer gevoerd. Vooralsnog neemt geen enkele Groningse school de stap naar helemaal mobielvrij.
Het is weer opendagenseizoen. De middelbare scholen in Groningen trekken daarvoor alles uit de kast om basisschoolleerlingen aan te trekken, zo ook op het Lauwerscollege in Grijpskerk. Op deze kleine school voor nog geen 400 leerlingen, is de kantine omgebouwd tot gymzaal en staat het muzieklokaal vol met instrumenten die de kinderen kunnen proberen. Overal klinkt muziek in verschillende talen en lopen verlegen achtstegroepers achter hun ouders aan. De kinderen worden hartelijk welkom geheten door een man in trainingsbroek en een sportjasje, onmiskenbaar de gymdocent. “Welkom, hier is een quiz en moet je ook een plattegrond?”, herhaalt de man bij elk kind met een onuitputtelijk enthousiasme. “In elk lokaal hangt een QR-code met een vraag die jullie moeten vinden en beantwoorden” legt hij uit. De kinderen kijken verwachtingsvol naar hun ouders. Het lijkt erop dat ze vanavond de mobiel van mama mogen gebruiken.
De Groningse middelbare scholen organiseren deze en volgende week open dagen voor nieuwe leerlingen. Deze weken staan in het teken van: mobieltjes in klas. Hoewel de provincie nog geen mobielvrije school kent, is een verbod het gesprek van de week in de lerarenkamer. Minister Wiersma van onderwijs kondigde woensdag aan dat hij gaat praten met scholen over een eventueel landelijk verbod, zoals die in Frankrijk al is ingevoerd. Dit gesprek komt na aanleiding van een motie van CDA-Kamerlid Peters en zijn PVV-collega Beertema, waarin een dergelijk verbod werd voorgesteld. De discussie ging al helemaal leven na een filmpje van de Avondshow met Arjen Lubach vorige week.
Scholen zoals het Lauwerscollege kiezen zelf hoe ze met de mobiel in de les omgaan. “Ik denk niet dat het zin heeft om met landelijke richtlijnen te komen”, zei voorzitter van de VO-raad Henk Hangoort onlangs op Radio1. De Groningse scholen zijn huiverig als het gaat over de invoer van een mobielverbod in de klas. “Iedereen gaat mekaar zitten aankijken en dan gebeurt er per saldo niks. Scholen denken allemaal, ik wil niet de eerste zijn”, stelt docent geschiedenis Siger Riddersma (50). In laatste jaren ziet hij hoe collega’s “met de telefoontas hannesen”. Deze ‘tas’ hangt voor in de klas en is bedoeld om mobieltjes in te doen, die er pas na de les weer uit mogen.
Het handhaven van het gebruik van de telefoontas blijkt in vaak lastig. Zo ziet ook Nederlands Michelle Roest (23) op het Kamerlingh Onnescollege. “die telefoontas wordt lang niet altijd gebruikt door leerlingen en docenten doen dat ook lang niet altijd”. Op het Lauwerscollege vinden leerlingen allerlei manieren om de mobiel de les in te smokkelen. “We gebruiken hem eigenlijk nooit”, zegt een leerling uit 2 havo. “Vooral niet bij Frans”, voegt haar vriendin daar lachend aan toe.
Docenten vinden daarom manieren om de telefoon voor lesdoeleinden te gebruiken. Docent Aardrijkskunde op het Parcivalcollege Thomas von Gleich (24) staat zijn leerlingen toe hun mobiel uit te tas te pakken als ze een Kahoot-quiz gaan doen. Als een leerling muziek wil luisteren bij een opdracht kan dat, mits het ze helpt focussen uiteraard, verder eigenlijk zo weinig mogelijk. “Ik probeer mijn kennisoverdracht eigenlijk zoveel mogelijk zelf te doen, ook om de discussie in de klas te bevorderen.”
Op de open dag van het Lauwerscollege wordt de mobiel nog volop gebruikt. Fanatiek zijn de kinderen aan het rekenen, puzzelen of discussiëren. Wat opvalt is het verschil tussen de basisschoolkinderen en de meisjes uit de tweede klas die zijn komen helpen. De telefoon komt bij elk flauw moment bij de oudere kinderen tevoorschijn. Er worden selfies met duimpjes gemaakt, door social media gescrold en moeders geappt, zo niet bij de kinderen uit groep 8. Die moeten veelal het mobieltje nog aan hun ouders vragen. Daarnaast zijn ze veel te druk met de vele proefjes en puzzels die ze kunnen doen. De wereld om hen heen lijkt ze meer te boeien.
“Het zou gek zijn een mobielvrije school zijn terwijl je vraagt QR-codes te scannen op je open huis”, constateert directeur van het Lauwerscollege Judith Veldhuis. “We werken hier met telefoontassen maar veel leerlingen nemen hem toch mee de klas in.” Deze ergernis is voor de school niet genoeg om mobielvrij te worden. “De bereikbaarheid van eigen kind is belangrijk. Ik ben zelf ook moeder en wil wel graag weten waar mijn kind is.” De school zet zich meer in op de digitale opvoeding van de leerlingen. “Ze weten in het echt wel wat wel en niet kan maar online lijkt het alsof het een andere wereld is.” De school hangt vol met posters die leerlingen van de gevolgen van online pesten bewust moeten maken.
De meningen over een eventuele mobielvrije school zijn bij de ouders van de achtstegroepers verdeeld. Een moeder zegt: “We wonen ver weg, dus ik wil mijn kind wel kunnen bereiken. Daarnaast speelt hun hele leven zich af op de telefoon, dat kan je ze niet afpakken.” Ze is het wel eens met het weren van de mobieltjes uit de les zoals met de telefoontas. “Die mobiel leidt alleen maar af in de klas.” De mobiel de hele dag in de kluis gaat voor deze ouder wel te ver. “Wat ze in de pauze doen is aan de leerling.”
Een ander stel is het daar niet mee eens, ze zien het namelijk ook thuis. “Het stoort en houdt ze van hun werk, nergens voor nodig”, legt een vader uit. Hij ziet veel pesterijen online en maakt zich zorgen over de sociale ontwikkeling van zijn zoon. Hij stelt daarom een alternatief voor de telefoontas voor. “Wat zou het fijn zijn als software was die zodra je binnenloopt het bereik wegneemt. Dan is het ook opgelost.” Zijn vrouw vult hem aan, “van een rookvrije, naar een appvrije generatie.”
Nieuws van Groninger MA Journalistiekstudenten 